?>

Deniz Berktay ile Kuzeyden Notlar: Ayı, kapana mı sıkıştı?

Suriye’de devlet göz açıp kapayıncaya kadar çöktü. Cuma akşamı, Şam yakınlarındaki Humus’ta çatışmaların sürdüğü haberiyle yatarken ertesi sabah Şam’ın düştüğü haberiyle uyanacağı kaç kişinin aklına gelirdi?

Gündem - 2 hafta önce

Herkesin söylediği üzere, bu rejim değişikliğinden zarar gören başlıca ülkelerden biri Rusya. Bugünlerde Rus basınında bazıları, Rusya’nın bir şekilde bölgede çıkarlarını koruyacağını söylerken özellikle milliyetçi kesimler, “Kendimizi kandırmayalım. Bu yaşananlar, Rusya’nın prestijini yerle bir etti” diyor. Hiç de haksız değiller. Zira Baas rejiminin çökmesi, Rusya’yı buradaki önemli bir müttefikinden mahrum bıraktı. Rusya’nın Suriye’deki deniz üslerinde kalmaya devam edip etmeyeceği şimdilik belli değil (bazı Rus gazeteleri, Rusya’nın bu konuda Türkiye de dahil olmak üzere bölgedeki bazı aktörlerle anlaşma yapmış olabileceğini öne sürüyor). Bu üslerden mahrum kalmak, Rusya’nın bütün Afrika ve Akdeniz politikalarının da iflası anlamına gelecek. Fakat Suriye buradaki üslerden ibaret değil: Bazı üst düzey Rus rahiplerin de sitemle dile getirdiği üzere Suriye’de, yüz binlerce Ortodoks Arap yaşıyor ve bunlar, Antakya Patrikhanesi’ne bağlı (Antakya’da kurulan bu kilise, 1300’lerden beri Şam’da bulunuyor, fakat hâlâ, tarihi ismini muhafaza ediyor). Suriye’deki Ortodoks Araplar, 1700’lerde Rumların Rumlaştırma baskılarına maruz kalmışlar. Fakat 1800’lerde Rusya’nın “Ortodoksların koruyucusu” olma iddiasıyla araya girmesi sonucunda, Ortodoks Araplar üzerinde Rum/ Yunan kültürel baskısı son bulmuştu. 2015’de de Rusya, Beşşar Esad’a yardıma gelirken, buradaki Ortodoks Arapları IŞİD teröründen kurtaracağını söylüyordu. Şimdi her şeyin tepetaklak olmasıyla Rusya’nın koruyuculuğu iddiaları da darbe aldı. Ukrayna yönetimi, “Rusya’ya bel bağlayanların sonu budur” diyor. Gerçekten Rusya, 2021’de Amerika’nın Afganistan’dan çekildiği zamankine benzer bir uluslararası prestij kaybına uğradı.

Rusya’yı bu duruma sürükleyen etken, geçen hafta da söylediğim üzere, Rusya’nın Ukrayna’ya saplanıp kalması oldu. Rusya’yı Ukrayna’da paldır küldür bir savaşa sürükleyen ise Rusya’nın aşırı özgüveni olmuştu. Bu da aslında Rusya’yı yönetenlere özgü bir hata değil: Rusya’da sokaktaki insandan devletin zirvesine kadar her yerde, güçle övünme özelliği vardır. Bizde hakaret anlamında kullanılan “ayı” kelimesi, Rusya’da “güçlü, kuvvetli” anlamına gelir ve Rusya’nın simgesidir (Mesela, Rusya’da iktidardaki Birleşik Rusya Partisi’nin simgesi ayıdır. Eski cumhurbaşkanı ve eski başbakan Dmitri Medvedev’in soyadının da “ayıoğlu” gibi bir anlamı var).

Bütün bunlar bana, Rusya’nın Suriye’ye yerleştiği dönemde milliyetçi bir gazetenin altında gördüğüm okuyucu yorumlarını hatırlattı. Bazı kişiler, “Biz, Rus ayısıyız. Rus ayısı, pençesini indirdi mi düşmanını darmadağın eder” diyor fakat daha sakin olan başka yorumcular, “Evet, ayı pençesini vurdu mu dağıtır. Ama o bunu, kendi ininde yapar. Arap çölünde aynı başarıyı gösteremeyebilir” yorumu yapıyordu.

Rusya’nın Ukrayna’da çıkmaza girdiği 2022 ortalarında bir ahbabım bana, “Ayı, ayağını kapana kaptırdı. Şimdi herkes, durumdan yararlanıp elinde sopalarla ayının kafasına vuracak” demişti. Son gelişmeler bana bunu hatırlattı.

Önceden de söylemiştim: Ukrayna’daki savaşın Rusya’nın lehine sonuçlanma ihtimali var. Fakat öyle bir durumda bile Ukrayna’daki savaş, Rusya’nın karar alma konusundaki zayıflığını ortaya koymuş oldu.

Haftanın Öne Çıkanları

Deniz Berktay ile Kuzeyden Notlar: Ayı, kapana mı sıkıştı?

2024-12-10 05:39 - Gündem

Esnaf 50 ve 100 dolarlık banknotları almamaya devam ediyor: Kapalıçarşı’da komisyon krizi

2024-12-10 05:08 - Gündem

Sokakta yaşıyordu, cami avlusunda ölü bulundu: 'Ekiplere bildirdim ama gelmedi'

2024-12-10 03:39 - Gündem

MasterChef'te mavi takımın kaptanı kim oldu? Kaptanlığı hangi yarışmacı kazandı?

2024-12-10 03:08 - Gündem

TBMM bütçe maratonunda ilk gün sona erdi

2024-12-10 02:38 - Politika

Anadolu Sigorta hacklendi mi? Uygulamadan kullanıcılara önce küfürlü sonra 'kripto' bildir

2024-12-10 02:08 - Gündem

Resmi Gazete'de yayımlandı: 26 bin 673 sözleşmeli sağlık personeli alınacak

2024-12-10 01:39 - Sağlık

Kırıkkale'de çakmak gazı tüpü patladı: 3 yaralı

2024-12-10 01:09 - Gündem

Ahmet Davutoğlu'ndan Suriye açıklaması: 'Stratejik bir zorunluluktur'

2024-12-10 00:09 - Politika

Hüseyin Yücel'den Serdal Adalı açıklaması!

2024-12-09 23:38 - Gündem

İlgili Haberler

Dışişleri Bakanı Ertuğruloğlu: 1960’lı yıllardan beri Rumların dezenformasyonuyla mücadele ediyoruz

21:09 - Gündem

17 yaşındaki çocuk 12 yaşındaki kuzenini av sırasında vurdu: Ailesi de tutuklandı

21:08 - Gündem

Kuzeyboru sahasında Galatasaray'ı mağlup etti!

20:38 - Gündem

Dünyada en çok kullanılan isimler belli oldu

20:09 - Gündem

12 yaşındaki çocuk elindeki tüfeğin ateş alması sonucu öldü

19:38 - Gündem

Günün Manşetleri

Dışişleri Bakanı Ertuğruloğlu: 1960’lı yıllardan beri Rumların dezenformasyonuyla mücadele ediyoruz

21:09 - Gündem

17 yaşındaki çocuk 12 yaşındaki kuzenini av sırasında vurdu: Ailesi de tutuklandı

21:08 - Gündem

75 yaşındaki kayıp Mehmet Gökmen aranıyor

20:39 - Asayiş

Kuzeyboru sahasında Galatasaray'ı mağlup etti!

20:38 - Gündem

Dünyada en çok kullanılan isimler belli oldu

20:09 - Gündem