Suriye’de tekrar tırmanan savaşta Rusya, Şam yönetimine sadece hava desteği verebiliyor: Bunun dışında eldeki kaynakları, Ukrayna’daki savaşa yöneltmek zorunda kaldığından Kremlin, “Ya Ukrayna ya Suriye” ikilemiyle karşı karşıya kaldı. İki cephede de başarısızlığın Rusya için sonuçları ağır olur: Suriye’de başarısızlık, Rusya’nın Ortadoğu’da güç mücadelesini tamamen kaybetmesi ve küresel güç olma iddialarının yıkılması anlamına gelir. Ukrayna’da başarısızlıksa Rusya’nın Doğu Avrupa’da ve Karadeniz’de bütün etkisini kaybetmesine ve zaten bütün Batı yönünden Rusya’yı kuşatmış olan NATO’nun Ukrayna üzerinden de Rusya’yı kuşatabilmesine yol açacaktır.
KİEV’DE SEVİNÇ
İşte bu nedenle Ukrayna basını, Suriye’de son birkaç günkü gelişmeleri sevinçle karşılıyor. Suriye’de Beşşar Esad’ın ve Rusya’nın kaybetmesinin, Moskova’nın uluslararası alanda ağırlığını azaltacağı, barış masasında da elini epey zayıflatacağı varsayılıyor. Ukrayna’nın Suriye’deki silahlı gruplara yardım ettiği iddiaları resmen doğrulanmasa da gelişmelerden duyulan memnuniyet çok belirgin.
Ne var ki Ukrayna’nın da eli pek kuvvetli değil. En önemli sıkıntı, asker bulma konusu. Batılı ülkeler Kiev’e, askerlik yaşını 25’ten 18’e düşürme konusunda baskı yapıyor. Ukrayna yönetimiyse Batı’nın Ukrayna’ya sözlerini tutmadığını, silahları vaktinde göndermediğini söylüyor. Zelenski’nin son açıklamasıysa Trump’ın seçilmesinden sonra Ukrayna’nın tutumunun epey değiştiğini gösterdi: Zelenski, Ukrayna’nın işgal altındaki topraklarının geri alınması konusunu ertelemeye hazır olduklarını söylüyor. “Yeter ki” diyor Zelenski, “NATO’ya girelim.” Bu koşulun yerine getirilmesi ne kadar mümkün, bu ayrı bir konu.
Rusya-Batı çatışmasının bir diğer alanı olan Gürcistan’daysa Batı yanlısı grupların seçim protestoları sönmeye yüz tutmuşken hükümetin AB ile müzakereleri askıya aldığını açıklamasıyla birden alevlendi. Ancak asıl mesele cumhurbaşkanı seçimlerinde görülecek: Muhaliflerle aynı safta yer alan Batı yanlısı Cumhurbaşkanı Zurabişvili’nin görev süresi doluyor ve yeni cumhurbaşkanının, parlamento ve yerel yönetimlerce seçilmesi gerekiyor. Ne var ki cumhurbaşkanı, parlamento seçimleri yeniden yapılmadan koltuğunu bırakmayacağını açıkladı. Gürcistan’da kriz nasıl çözülecek, kim kimi koltuğundan indirecek, önümüzdeki günlerde göreceğiz.
denizberktay@yahoo.com