Milli Eğitim Bakanlığı’nca yayımlanan 2024-2025 Eğitim Öğretim Yılına İlişkin İş ve İşlemler Genelgesi’ne göre yeni eğitim öğretim yılında uygulanacak kararlar çerçevesinde, bu yıl mesleki ve teknik anadolu liseleri bünyesinde ortaokullar açılacak. Eğitimciler mesleki ortaokullarla birlikte çocuk işçi yaşının daha aşağı düşürüleceğini dile getirdi. Cumhuriyet’e konuşan eğitimci Özgür Bozdoğan, uygulama için “Çocuk işçiliğinin çok daha küçük yaşlarda teşvik edilmesi anlamına geliyor” dedi.
Yasa gereği 14 yaşını bitirmiş çocukların çalışabildiğini anımsatan Bozdoğan, “Biz, bunun bile erken bir yaş olduğunu belirtirken bu durum şimdi ortaokula taşınıyor. Bakanlık, yapılan eleştirileri dikkate almadan, kendi kafasındaki programları uygulamaya devam ediyor” diye konuştu. Bozdoğan sözlerine şöyle devam etti: “Bir taraftan çocuklar işçileştirilmeye devam edilecek, diğer taraftan eğitim ortamında tutucu maarif modeli hâkim olacak.”
‘YASAĞI YOK SAYIYORLAR’
Gazetemize konuşan bir başka eğitimci Nurcan Korkmaz ise söz konusu kararı, “MEB’in uzun süredir yürüttüğü çocuk işçiliğine mesleki eğitim maskesi adı altında yasal bir kılıf hazırlama politikasının 12 yaşa kadar inmesi” olarak yorumladı. Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) sözleşmelerine göre 15 yaş altı çocukların herhangi bir işte çalıştırılmalarının yasak olduğunu vurgulayan Korkmaz, “MEB bu yasağı daha önce Mesleki Eğitim Merkezleri (MESEM) adı altında çocuk işçi çalıştırarak yok sayıyordu, şimdi ortaokul düzeyinde çocukları işçileştirme yolunda adım atıyor. Çocuklar daha 12 yaşında psikolojik ve fiziki gelişimlerini tamamlamadan mesleki eğitim adı altında ucuz işgücü olarak çalıştırılacaklar. Daha da kötüsü bu yaş grubu hem sömürüye hem de istismara daha açık ve iş yerlerinde bu çocukları korumak için gerekli önlemler alınmıyor. Bu işçiler hep alt gelir grubu yoksul aile çocuklarından oluşuyor” değerlendirmelerinde bulundu.
Mesleki eğitimde aileler ya da çocukların talep ve ihtiyaçları yerine sermaye ve patronların taleplerinin belirleyici hale geldiğini ifade eden Korkmaz, “Çocuklarımıza gittikçe dinselleşen ve piyasalaşan eğitim sistemi içinde cemaat ve tarikatlara mürid ya da sermayeye köle olmak dışında seçenek kalmıyor” dedi. Konuya ilişkin gazetemize konuşan Eğitim Sen Ankara 1 No’lu Şube Başkanı Mehmet Aydoğdu da şu ifadeleri kullandı: “Çocuk işçi cinayetleri devam ederken meslek liselerinin donanımlarını güçlendirelim demiyorlar ama çocuk işçi sayısını artırmak için her çabayı sergiliyorlar. Daha iki ay önce sınıf tekrarı yapan öğrencilere ‘Yeter ki MESEM’e geçin. Biz sizi sınıf atlatırız’ dediler. Bunlara yeter ki ücretsiz köle koşullarında çocuk işçi olsun.”