Türkiye’de son altı yıldır yaşanan ekonomik kriz konut piyasasını altüst etti. Yıllarca “balon” olduğu iddiasıyla yüksek bulunan konut fiyatları ulaşılamaz seviyelere geldi. Konut alamayan milyonlar kiracı olarak yaşamaya mahkûm kaldı. Ekonomi yönetimi tarafından birbiri ardına alınan birçok yanlış karar kira fiyatlarını da ulaşılmaz seviyelere yükseltti. Kiralar son dört yılda ortalama yüzde 600 arttı. Ekonomi politikalarındaki değişiklikle faizler artırılıp krediler kısılınca konut satış fiyatları duruldu hatta enflasyondan arındırılınca düşüşe bile geçti ancak bu durum kiraya yansımadı.
YATIRIMCI YOK
İstanbul Gayrimenkul Değerleme verilerine göre, 2022 yılında evlerin değeri 25 yıllık kira getirisine eşitken konut fiyatlarındaki reel gerilemeye karşın kiralarda reel artış sürünce bu durum 2024’ün birinci çeyreğinde 16 yıla kadar geriledi. Yani son bir yıldır kiralar konut satış fiyatlarının üstünde arttı.
Bu durumun sebeplerini açıklayan İstanbul Gayrimenkul Değerleme Sorumlu Değerleme Uzmanı Ahmet Büyükduman, “Kiralık konut talebi her geçen gün artıyor çünkü konut fiyatları çok yükseldi. Konut alamayanlar kiralamaya yöneliyor. Buna karşın bireysel gayrimenkul yatırımcısının yüzde 25 zam sınırı, ikinci eve vergi gibi kararlar ve söylentiler sebebiyle kaçması kiralık konut arzını düşürdü. Bu sebeple de konut fiyatları reel olarak düşse de konut kiraları arttı. Maalesef önümüzdeki dönemde de artacak” diye konuştu.
KONUTTA FİYATI YABANCILAR DÜŞÜRDÜ
Polat Gayrimenkul İcradan Sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi Kaan Yücel, ikinci el konut fiyatlarında yaşanan düşüşün yabancıların sattığı konutlarda geçerli olduğunu söyledi. Yücel, “İkinci elde yabancılar vatandaşlığı alınca satıyorlar. Normal konut fiyatlarında indirim yok. Ama yabancılar biraz daha avantajlı fiyatlarla satıyor. Yine de döviz bazında yüzde 100 kâr ediyorlar” dedi. Gayrimenkulü menkulleştirmek gerektiğini belirten Yücel, SPK’nın yakın zamanda onay verdiği Proje GYF’lerin bu anlamda önemli bir model olduğunu söyledi.
Yücel, “Macaristan ve Türkiye’de fon kuruyoruz. Tüketici küçük yatırımlarla gayrimenkule ortak olup, değer ve kira artışından payını alacak” dedi.
Yaklaşık 350-400 milyon dolar yatırım bedeline sahip Piyalepaşa İstanbul projesinden de söz eden Yücel, projenin 2026 sonuna kadar bitirilmesinin planlandığını belirtti. Yücel, 1000 m2’lik bir alana yayılmış yaklaşık bin 400 kişilik çok amaçlı bir salon ve 600 kişilik bir box salonun da olacağı yeni bir performans ve sanat merkezinin yapımına başladıklarını söyledi. Gösteri merkezi için Polat Kültür AŞ ismiyle yeni bir şirket de kurulacak.