Türkiye İşçi Partisi (TİP) Hatay Milletvekili Can Atalay hakkında Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) verdiği hak ihlali kararı, 16 Nisan 2025 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’nda resmen okundu.
Kararın TBMM Başkanvekili Gülizar Biçer Karaca tarafından okutulmasının ardından Genel Kurul kapatıldı.
Gelişme, Atalay’ın milletvekilliğinin düşürülmesi ve tutukluluğuna ilişkin tartışmaların gölgesinde, siyaset ve hukuk çevrelerinde yeni bir dönüm noktası olarak değerlendiriliyor.
AYM KARARI MECLİS TUTANAKLARINA GİRDİ
AYM, Gezi davası kapsamında aldığı 18 yıllık hapis cezası nedeniyle cezaevinde tutulan Can Atalay hakkında, seçilmiş bir milletvekili olarak özgürlüğünün kısıtlanmasının hak ihlali olduğuna ve Atalay’ın milletvekilliğinin düşürülmesinin hukuka aykırı olduğuna hükmetmişti. Bu karara rağmen, karar uzun süre uygulanmamış ve yasama-yargı ilişkileri bağlamında ciddi bir anayasal kriz yaşanmıştı.
Kararın TBMM Genel Kurulu’nda okutulması, yargı kararlarının yasama organında ilk kez resmi biçimde karşılık bulması açısından sembolik bir adım olarak yorumlandı. Ancak bu adımın Atalay’ın vekillik statüsünü ve özgürlüğünü doğrudan etkileyip etkilemeyeceği halen belirsizliğini koruyor.
CHP'DEN "YOK HÜKMÜNDE" VURGUSU
CHP Grup Başkanvekili Murat Emir, kararla ilgili yaptığı açıklamada, AYM kararının okutulmasının ardından Atalay’ın vekilliğini düşürme işleminin "yok hükmünde" olduğunu söyledi. Emir, Meclis kürsüsünden yapılan bu okumanın geç kalmış ama yerinde bir adım olduğunu belirterek, “Can Atalay’ın vekilliği hukuken düşmemiştir, düşürülememiştir” dedi.
SÜREÇ NASIL GELİŞTİ?
2023 seçimlerinde TİP Hatay Milletvekili olarak seçilen Can Atalay, Gezi davası kapsamında aldığı ceza nedeniyle tahliye edilmemişti. AYM, Atalay’ın milletvekili seçilmesiyle birlikte yasama dokunulmazlığı kazandığını, tutukluluğunun hak ihlali olduğunu ve serbest bırakılması gerektiğini belirtmişti.
Ancak bu karar Yargıtay tarafından uygulanmamış, TBMM ise AYM kararını dikkate almadan Atalay’ın milletvekilliğini düşürmüştü.