UNESCO'da İsrail'in, Birleşmiş Milletler Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı'nın işgal altındaki Filistin topraklarındaki faaliyetlerine son verme kararına karşı çıkan ve Türkiye'nin eş sunuculuğunu yaptığı tasarı kabul edildi.
Türkiye'nin de aralarında bulunduğu 12 ülkenin çağrısı ile toplanan Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Yürütme Kurulunda “Birleşmiş Milletler (BM) Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı'nın (UNRWA) İşgal Altındaki Filistin Topraklarındaki Eğitim Faaliyetlerinin Sürdürülmesinin Desteklenmesi” konulu 8. özel oturum düzenlendi.
Oturumda, Filistin ile Ürdün'ün hazırladığı ve Türkiye'nin ilk eş sunucuları arasında yer aldığı tasarı uzlaşıyla kabul edildi.
“UNRWA'nın İşgal Altındaki Filistin Topraklarındaki Eğitim Faaliyetlerinin Sürdürülmesinin Desteklenmesi” tasarısı için ABD, Arjantin, Çekya ve Paraguay “ret” oyu kullanırken, Arnavutluk ve Burkina Faso çekimser kaldı. Yürütme Kurulunda yer alan 58 ülkenin 50'si ise tasarıya “evet” dedi.
Tasarıda, “İsrail'in Filistinli çocuklara eğitim hizmetleri sunma konusunda UNRWA faaliyetlerinin sürekliliğini tehdit eden son yasal önlemlerinden ciddi şekilde endişe duyulduğu” kaydedildi.
Filistinli çocukların eğitim hakkını tehdit eden her türlü tedbirin kınandığı tasarıda, UNESCO'nun UNRWA'nın eğitim faaliyetlerini destekleme taahhüdünde bulunulduğu bildirildi.
Ayrıca tasarıda, İsrail'in bu kararını uygulaması ile uluslararası hukuku ve uluslararası insancıl hukuku ihlal edeceği, bunun yanı sıra uluslararası örgütlerin dokunulmazlıkları ve korunmaları ile ilgili BM Genel Kurulu kararlarına aykırı hareket edeceği vurgulandı.
– “Türkiye, UNRWA'yı her şekilde desteklemeyi sürdürecek”
Türkiye'nin UNESCO Daimi Temsilcisi Büyükelçi Gülnur Aybet, oturumda yaptığı konuşmada, İsrail’in saldırılarını sürdürdüğü Gazze'de durumun “derinden endişe verici” olmaya devam ettiğini belirtti.
Uluslararası hukukun temel taşlarının İsrail tarafından baltalandığına dikkati çeken Aybet, “(Gazze'de) İnsani yardımın kasıtlı olarak engellenmesi ve açlığın bir savaş yöntemi olarak kullanılması uluslararası hukukun ciddi ihlalleridir. Uluslararası Ceza Mahkemesinin (UCM) İsrail Başbakanı (Binyamin Netanyahu) ve Savunma Bakanı (Yoav Gallant) hakkında tutuklama emri çıkarması durumun ciddiyetini vurgulamaktadır.” ifadelerini kullandı.
Böylesi bir şiddet ortamında UNRWA'nın Filistinli mülteciler için “can simidi” olmaya devam ettiğini dile getiren Aybet, BM kuruluşunun bugün hiç olmadığı kadar “vazgeçilmez” bir rol üstlendiğini kaydetti.
İsrail saldırılarında Gazze'de 247 UNRWA çalışanının öldüğünü hatırlatan Aybet, İsrail Parlamentosunun UNRWA'nın faaliyetlerini yasaklama kararının bölgeye yönelik insani yardım çabalarına “büyük bir darbe” indirdiğini vurguladı.
Öte yandan Aybet, Türkiye’nin bu yıl UNRWA'ya 15 milyon dolar katkı sağladığını ve 2025 yılında 120 bin ton un tedarik edeceğini dile getirerek, “Türkiye’nin Filistin halkının yanında durmayı ve UNRWA'yı mümkün olan her şekilde desteklemeyi sürdüreceğini” ifade etti.
Türkiye tasarının kabul edilmesinde “önemli bir rol” üstlendi
Aybet, tasarının kabul edilmesinin ardından AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, 50 ülkenin tasarıya “evet” demesinin Türkiye’nin çabalarıyla yürütülen müzakereler açısından “büyük bir başarı” olduğunu söyledi.
Büyükelçi Aybet “(Tasarının kabulü) İsrail ve destekçilerinin uluslararası platformlarda giderek yalnızlaştığını ve dünya kamuoyunun artık İsrail’in yaptığı soykırıma ve uluslararası hukuk ihlaline ‘dur' demesi gerektiğini biraz geç de olsa idrak ettiğini ortaya koyuyor.” dedi.
İsrail’in UNRWA faaliyetlerini önleme kararının ardından buna karşı çıkan ilk kararın UNESCO tarafından alındığını belirten Aybet, Türkiye’nin bu özel oturumun düzenlenmesini talep eden Yürütme Kurulu üyeleri ve tasarının eş sunucuları arasında yer alarak, müzakerelerde “önemli bir rol” üstlendiğini vurguladı.
İsrail Meclisi, 28 Ekim'de UNRWA'nın işgal altında bulunan Filistin topraklarındaki faaliyetlerine son verilmesini öngören tasarıyı kabul etmişti.