Yaşam

Boykotun tarihi: 19. yüzyıldan günümüze direnişin hikayesi

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkanı Özgür Özel, İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanmasının ardından Saraçhane’de başlatılan nöbetin 6. gününde yurttaşlara boykot çağrısı yaptı. Peki tarihte ilk boykot nasıl ortaya çıktı?

Boykotun tarihi: 19. yüzyıldan günümüze direnişin hikayesi
25-03-2025 22:09

"Boykot" kelimesi, aslında oldukça ilginç bir geçmişe sahiptir. 19. yüzyıla dayanan kökeni, adını bir İngiliz toprak yöneticisinden alır. Peki, boykot terimi nasıl ortaya çıktı ve zamanla nasıl evrildi? 

BOYKOT KAVRAMININ DOĞUŞU

Boykot kelimesi, 1880’lerde İrlanda'da yaşanan bir olaydan türemiştir. İngiliz ordusundan emekli olan Yüzbaşı Charles Cunningham Boycott, İrlanda’nın County Mayo bölgesinde bir toprak yöneticisi olarak görev yapıyordu. O dönemde İrlanda’da toprak sahipleri ve çiftçiler arasında büyük bir gerilim yaşanıyordu. Çiftçiler, yüksek kiralar ve adaletsiz toprak politikaları nedeniyle zor durumdaydı ve daha iyi koşullar talep ediyordu.

İRLANDALI ÇİFTÇİLERİN DİRENİŞİ

İrlanda Arazi Ligi’nin öncülüğünde başlatılan hareket kapsamında, Charles Boycott’un yönetimi altındaki çiftçiler kiralarında indirim talep etti. Ancak Boycott bu talepleri reddetti ve bazı çiftçileri tahliye ettirdi. Bunun üzerine İrlanda Arazi Ligi liderlerinden Charles Stewart Parnell’in çağrısıyla çiftçiler, Boycott’a karşı büyük bir protesto hareketi başlattı.

Bu hareketin en dikkat çekici yönü, fiziksel şiddete başvurmadan tamamen pasif direniş yoluyla gerçekleştirilmesiydi. Çiftçiler ve yerel halk, Boycott’un işlerini tamamen durdurdu. Hizmetliler, işçiler ve tüccarlar onunla çalışmayı reddetti. Posta servisi dahi ona hizmet vermedi. Bu durum Boycott’u öylesine zorladı ki İngiltere’den özel olarak getirilen işçilerle hasat yapmak zorunda kaldı. Ancak bu süreçte ödenen maliyetler, elde edilen ürünlerin değerinden çok daha fazlaydı.

BOYKOTUN EVRİMİ VE KÜRESEL ETKİSİ

Charles Boycott’un adı, bu direnişin simgesi haline geldi ve onun ismi fiil olarak kullanılmaya başlandı. İngilizceye "boycott" olarak giren kelime, kısa sürede diğer dillere de yayıldı. Fransızca, Almanca ve Türkçeye de "boykot" olarak geçen terim, bir kişi, şirket ya da ülkeye karşı yapılan organize protestoları ifade eden uluslararası bir kavram haline geldi.

Boykot, 20. ve 21. yüzyıllarda sivil itaatsizlik ve protesto hareketlerinin önemli bir aracı olarak kullanıldı. Güney Afrika’daki Apartheid rejimine karşı uygulanan ekonomik boykotlar, ABD’deki Rosa Parks ve Martin Luther King Jr. öncülüğündeki otobüs boykotları ve günümüzde çeşitli markalara veya ülkelere karşı yapılan ekonomik ve kültürel boykotlar, bu stratejinin ne kadar etkili olduğunu kanıtlamıştır.

SİZİN DÜŞÜNCELERİNİZ?
ÇOK OKUNANLAR
ANKET TÜMÜ
ARŞİV ARAMA
PUAN DURUMU TÜMÜ