BORSAGUNDEM.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ Enflasyonun geldiği seviye düşünüldüğünde yatırımcılar yaşanan değer kaybını telafi etmek amacıyla en uygun yatırım araçlarına yöneliyor. Bu noktada iki aday öne çıkıyor: Altın ve Bitcoin. Borsagundem.com’un derlediği bilgilere göre, son yıllarda enflasyon onlarca yıldır görülmeyen seviyelere ulaştı. Böyle zamanlarda yatırımcılar genellikle emtialara, özellikle de enflasyondan korunma aracı olarak uzun bir geçmişi olan ‘altın’a yöneliyor. Daha yakın zamanlarda ise bazı yatırımcılar Bitcoin'i ve diğer kripto para birimlerini enflasyondan korunmanın alternatif yolları olarak görüyor. Peki hangisi daha iyi bir korunma aracı ya da aralarında gerçekten de bir fark var mı? Enflasyon riskinden korunmak nedir? James Royal’ın Yahoofinance’te yer alan makalesine göre, sonda söylenmesi gerekeni başta söylemek gerekiyor: Altın, çeşitli nedenlerden dolayı enflasyondan korunma aracı olarak Bitcoin'i geride bırakıyor. Aslında pek çok uzman, Bitcoin'i veya diğer kripto para birimlerini ‘en azından henüz' enflasyondan korunma aracı olarak görmüyor. Riskten korunma, başka bir şeyi dengeleyen bir tür yatırımdır ancak riskten korunma yatırımının arkasındaki mantık, yatırımcının tam olarak ne yapmak istediğine bağlı olarak farklılık gösterebilir. New York'ta bir risk sermayesi şirketi olan Primary Ventures'ün yatırımcısı Emily Man, “Bir hedge, bir varlık fiyatının hareketiyle ilişkili ancak zıt bir pozisyon veya volatilite dönemlerinde istikrar sağlayan ilişkisiz bir varlık olabilir” diyor. Birinci sınıflandırma için Man, gelecekteki kazançları korumanın bir yolu olarak petrol vadeli işlemleri satın alan havayollarına işaret ediyor. İkinci tanım için ise Man, Visa'nın hisselerini satın alabilecek ancak her iki şirketi de etkileyen belirli riskleri ve fırsatları izole etme aracı olarak rakip Mastercard'ı açığa satabilecek hedge fonlarına işaret ediyor. Dolayısıyla enflasyon riskinden korunma, enflasyonun etkilerinin bir kısmını veya tamamını dengeleyen bir yatırım şekli olarak öne çıkıyor. Enflasyon yükselirken riskten korunma da artıyor; örneğin hisse senetlerindeki düşüş dengeleniyor. Veya riskten korunma, bir faktör olarak enflasyona karşı bir direnç gösteriyor ve portföye istikrar sağlıyor. Tarihsel bağlamda enflasyona karşı Bitcoin mi yoksa altın mı daha iyi koruyor? Bitcoin ve altını enflasyondan korunma aracı olarak karşılaştırırken uzmanlar, bunları karşılaştıracak bir dizi boyuta dikkat çekiyor: Bu araçların geçmişi, etkinliği, erişim kolaylığı ve varlığın kendisine yönelik diğer talep kaynakları. Peki enflasyondan korunma yöntemi olarak tarihsel bağlamda Bitcoin ve altını nasıl karşılaştırmak gerekiyor? Enflasyondan korunma amaçlı geçmişlerine bakıldığında, altının güçlü bir geçmişe sahip olduğu, Bitcoin'in ise kendisini haklı çıkaracak 10 yılı aşkın bir süredir var olduğu konusu net bir veri olarak duruyor. Gold Newsletter editörü ve Econ Americas direktörü Fergus Hodgson, “Altının, kararlı bir değer saklama aracı olarak binlerce yıllık köklü bir geçmişi var. Uzun bir süre boyunca elde edebileceğiniz en güvenli enflasyon riskinden korunma yöntemi bu” diyor. Buna karşılık, kripto para birimi, küresel varlık piyasalarında nispeten yeni kabul ediliyor. Hodgson, kripto para biriminin uzun vadeli sürdürülebilirliği konusunda şüpheli olduğunu dile getiriyor. Hodgson, “Değer saklama aracı olarak geleceği istikrarsız. Benim değerlendirmeme göre, merkez bankası dijital para birimleri ve altcoinler, bir değişim aracı olarak Bitcoin'in değer önerisine meydan okuyacak” diyor. Ayrıca bir ABD merkez bankası dijital para biriminin oluşturulması potansiyeli de epey yüksek ihtimal olarak görülüyor. Enflasyondan korunma aracı olarak, etkinlik bakımından Bitcoin ve altın nasıl karşılaştırılır? Uzun ömürlü olmaması, Bitcoin'in enflasyona karşı etkili bir koruma olma yeteneği hakkında ciddi soruları gündeme getiriyor. Bu arada pek çok uzman, altının uzun süredir bir hedge işlevi görme yeteneği gösterdiğini söylüyor. Dünya Altın Konseyi (World Gold Council) kıdemli analisti Adam Perlaky, “Bitcoin'in enflasyondan korunma aracı olarak kullanıldığına dair gerçekten hiçbir tarihsel veri yok. Bitcoin’in var olduğu süre boyunca fiilen yüksek enflasyon dönemleri yaşanmadı. Bunu destekleyecek veri yok” diyor. Ancak Perlaky, veri eksikliğinin Bitcoin'in enflasyondan korunma aracı olamayacağı anlamına gelmediğini, sadece şu ana kadar bu potansiyele dair bir kanıt bulunmadığını vurguluyor. Buna karşılık Perlaky, ‘altının enflasyondan korunma aracı olduğuna ve yatırımcıların altın almasının nedenlerinden biri olduğuna dair kanıtlar bulunduğunu’ ve altının yüksek enflasyon dönemlerinde iyi performans gösterdiğini söylüyor. Bireysel yatırımcıların kendi kendini yöneten bir emeklilik hesabında (IRA) kripto para satın almasına olanak tanıyan bir firma olan Bitcoin IRA'nın COO'su ve kurucu ortağı Chris Kline, Bitcoin'in merkez bankalarının para basmasına karşı bir savunma görevi görme potansiyeline işaret ediyor. “Bitcoin'in sınırlı bir arzı var” diyen Klein ekliyor: “Hükümet 2008'den bu yana benzeri görülmemiş miktarlarda para basıyor ve bu, daha geniş ekonomi üzerinde bir etki yaratmaya başlıyor. Bitcoin yalnızca 21 milyon adetle sınırlı olduğundan bu manipülasyon aynı şekilde yapılamıyor; bu da fiat para sistemine bir alternatif sağlıyor.” Kline, “Artık emlak fiyatları alışılmışın dışında olduğundan ve ortalama Amerikalı için altın erişilemez olduğundan, kripto para bu enflasyonist riskten korunma karışımının bir parçası haline geldi” şeklinde konuşuyor. Ancak Creighton Üniversitesi finans profesörü Robert R. Johnson, Bitcoin'in enflasyondan korunma aracı olamayacağı konusunda daha vurgulu bir görüşe sahip. Johnson, “Çok çeşitli kripto para birimlerine yatırım yapamazsınız, yalnızca spekülasyon yapabilirsiniz. Sözde varlığın gerçek değerine ulaşmak için geleneksel finans araçlarını uygulayamayacağımızdan Bitcoin'in veya diğer çeşitli kripto para birimlerinin değerini belirlemenin rasyonel bir yolu yok” diyor. Erişim kolaylığı bakımından Bitcoin ve altın nasıl karşılaştırılır? Hem Bitcoin hem de altının satın alınması ve elden çıkarılması nispeten kolay; özellikle de her ikisi için de hazır piyasalar bulunduğu için bu böyle. Ancak altın, daha yerleşik ticaret yöntemleri nedeniyle daha avantajlı bir konuma sahip. Gerçek fiziksel altın satın almak, fiziksel altın veya altın şirketlerinin sahibi olan ETF'leri satın almak ve vadeli işlem sözleşmeleri dahil olmak üzere bunu yapmanın çok çeşitli yolları göz önüne alındığında, altına yatırım yapmak nispeten daha kolay gözüküyor. Yatırımcıların niyetlerine bağlı olarak altına ilgi duymanın çeşitli yolları bulunuyor. Bu yolların çoğu, hisse senetleri ve ETF'ler gibi borsada işlem gören ürünleri içeriyor ve yatırımcıların yatırımlarına erişmesini kolay ve ucuz hale getiriyor. Ancak Bitcoin IRA'dan Kline, fiziksel altın satın almak isteyenler için bu tür altın yatırımının getirdiği ‘depolama, nakliye ve güvenlik lojistiği gereksinimleri’ konusunda uyarıyor. Yatırımcılar, Bitcoin'i ise kripto para borsaları aracılığıyla alabiliyor. Ayrıca, 2024’ün başlarında ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC), çeşitli spot Bitcoin ETF'lerinin başvurularını onaylayarak yatırımcılara tanıdık bir yapı kullanarak kripto para birimini satın almaları ve satmaları için basit bir yol da sağlamış durumda ve söz konusu fonlar, ticaretin açıldığı ilk aylardan bu yana milyarlarca dolarlık varlık çekerek bir rekora imza atıyor. Maliyet açısından Bitcoin bazen daha ucuz olabiliyor. Yatırımcılar Bitcoin sahibi olmak için tek seferlik komisyon ödeyebiliyor. Buna karşılık, altın ETF'leri satın alanlar komisyon ödemeyebiliyor ancak toplam yatırımın bir yüzdesi olan sürekli bir gider oranı ödemek durumunda kalabiliyor. Dolayısıyla, bu tür bir altın yatırımı yeterince uzun süre tutulursa, komisyonun maliyetinin tam olarak ne kadar olduğuna bağlı olarak Bitcoin komisyonundan daha pahalıya mal olması muhtemel gözüküyor. Ancak sık alım satımın komisyonların hızlı bir şekilde artmasına neden olabileceği de biliniyor. Bitcoin ve altına yönelik diğer talep kaynakları Bitcoin'i veya altını enflasyondan korunma aracı olarak kullanmak isteyenlerin, bu varlıkların fiyatlarını destekleyebilecek diğer talep kaynaklarını da anlaması gerekiyor. Altının endüstriyel ve elektronik uygulamalar, mücevherat, tıbbi uygulamalar da dahil olmak üzere birçok kullanım alanı bulunuyor ve elbette genellikle merkez bankaları tarafından bir değer deposu olarak satın alınıyor. Dünya Altın Konseyi'nden Perlaky, “Yatırım dışındaki eğilimleri anlamak da önemli çünkü talebin çok yönlü doğası altının benzersiz bir özelliği ve portföylerin etkili bir stratejik bileşeni olmasının temel nedeni” diyor. Buna karşılık, Bitcoin'in faydası tamamen geleneksel para birimi de dahil olmak üzere başka şeylerle alınıp satılabilmesine dayanıyor. Yani eğer Bitcoin bir şeyler satın almak için kullanılamıyorsa ya da insanlar bunu Bitcoin'e bu şekilde değer veren başkalarına takas edemiyorsa, gerçekte değersiz bir varlık olmuş oluyor. Creighton Üniversitesi'nden Johnson, “Bitcoin, bir değişim aracı olarak sınırlı bir yeteneğe sahip, tamamen spekülatif bir varlık” diyor. Econ Americas'tan Hodgson, “Bitcoin, kripto para birimleri arasında ilk hamle avantajına sahip ancak kullanım durumu zayıf. Asıl değerinin bir değişim aracı olarak rahatlığı olması gerekiyordu, ancak artık savunucuları bile bunu ileri sürmekten çekiniyor ve onu dijital altın olarak markalamaya çalışıyor” şeklinde konuşuyor. Sonuç olarak, her ne kadar altın enflasyona karşı Bitcoin'den daha iyi bir korunma aracı olsa da, yatırımcılar en azından Bitcoin'i istikrarsız bir borsaya karşı korunma olarak kullanabilirler mi? Bu bile şüpheli görünüyor. Perlaky, “Kripto paraların sistemik piyasa satışları sırasında nasıl davrandığına dair tarihsel kanıtlarımız var. Kripto daha çok riskli bir varlık gibi, daha çok teknoloji hisseleri veya momentum hisseleri gibi davranıyor. Bu tür bir korelasyon, Bitcoin'i en azından şimdilik hisse senetleri için zayıf bir korunma aracı haline getiriyor” diyor.
Ekonomi
Bitcoin mi yoksa altın mı enflasyona karşı daha iyi koruyor?
Enflasyondan korunmak amacıyla hangi varlığa yatırım yapmak daha mantıklı? Altına mı yoksa Bitcoin’e mi?