Geçen ay bir gazetede okumuştum, Kuzey Denizi’yle Baltık Denizi’nin dibinde İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra atılmış 1.6 milyon ton cephane yatıyormuş. Konuyu biraz araştırırken kadın yönetmen Frido Essen’in “Denizde Bombalar” adlı belgesel filmine rastladım. Essen, denizlerde her an patlamaya hazır bombalarla kimyasal silahların yattığını anlatıyor. Almanya’nın bu denizlere tam 1500 kilometre kıyısı var. Sadece geçen yıl 20 milyon insan, dibi dev bir silah deposunu andıran suların kıyılarında tatil yapmış. Altlarında bombalar, top mermileri, mayınlar ve torpidolar...
SİLAHLARIN ZEHRİ
Hitler Almanya’sının teslim olmasının ardından ülkeye el koyan “Dörtler” çabucak büyük bir temizliğe girişmişti! Aldıkları ortak kararla Alman ordusunun silah fabrikalarında ve depolarında buldukları çoğu kimyasal milyonlarca ton silahın yüzde seksen beşini Kuzey ve Baltık denizlerine boca etmişlerdi. İki deniz o günden günümüze Almanya’nın dev bir silah çöplüğü! Silahların çoğu Kiel, Lübeck ve Rostock önlerinde denizin dibinde. Uzmanların açıklamalarına göre bu silahlar bir yük trenine doldurulmak istense 2 bin 300 kilometre uzunluğunda bir tren gerekirmiş!
Yaklaşık 80 yıldır orada çürüyen İkinci Dünya Savaşı’nın silahlarından yayılan sayısız zararlı madde sulara karışıyor. Kiel Üniversitesi uzmanları, son yıllarda yangın bombalarıyla değişik cephanelerdeki fosforu, TNT ve arseniği pisi balıklarında ve midyelerde tespit ettiler. Silahların zehri deniz ürünleri aracılığı ile insanlara bulaşıyor. Yetkili makamlar sorumluluğu onlarca yıldır birbirlerine atıyor. Ne de olsa “Dörtlerin” denizin dibine yığdığı Hitler’in bombalarını çıkarıp imha etmek milyarlarca Avro’ya mal olacak.
Kısa süre önce telefonlaştığım Dresdenli bir tanışım, “Uzmanlar en çok Rostock kıyılarını araştırıyor, sonra da buldukları bombaları çıkarıyorlar” dedi. “Tatile gittiğimiz o kumsallarda gezinirken dikkat etmemiz gerekiyor, çünkü yangın bombalarından kopan ve kıyıya vuran fosfor parçaları kehribarı andırıyor, yanılıp da eline alanın derisi kaslara kadar yanıyor!” Alman Federal Meclisi bütçe encümeni bir süre önce Kuzey ve Baltık denizlerinin altında yatan bombalarla kimyasal silahların çok iyi araştırılması için 100 milyon Avro’yu onayladı.
PATLAMAMIŞ BOMBALAR
İngiliz ve Amerikan uçakları savaşın son yıllarında Almanya’nın üzerine yüz binlerce bomba yağdırmıştı. İkinci Dünya Savaşı’nın bombaları sadece suların altında değil, Alman topraklarının altında da sayısız patlamamış uçak bombasının yattığı bilinen bir gerçek. Nerede oldukları belirsiz, arada bir rastlantı sonucu ortaya çıkıyorlar. Alman kentlerindeki inşaatlarda da patlamamış bombalar bulunuyor. Hemen imha ekibi çağrılıyor, çukurun bir kilometreye yakın çevresindeki tüm yerleşimler boşaltılıyor. Evlerde, okullarda, hastanelerde, işyerlerinde tek insan kalmıyor! Trenler, uçaklar duruyor. Binlerce insan 3-4 saatliğine başka yere “göç ediyor”!
Resmi verilere göre İkinci Dünya Savaşı yıllarında müttefikler yaklaşık 1 milyon 900 bin ton bombayı Almanya’nın üzerine atmış. Yetkili makamlar bunlardan yüzde 10’unun hâlâ patlamadan toprağın altında yattığını açıklıyor.
